
Fuafuaga mo Lau Tausiga
O le tausiga umi e taugata ma 70% o Washingtonians o le a manaʻomia i se taimi o latou olaga. Siaki punaoa o loʻo i lalo e aʻoaʻo ai e uiga i le tausiga umi ma le soifua matua maloloina ina ia mafai ona e amata fuafua mo ou manaʻoga i le lumanaʻi. Amata ia Iulai 2026, o le a mafai e tagata faigaluega i Uosigitone ona maua penefiti a le WA Cares Fund e fesoasoani ai i nisi o nei tupe alu. Faitau atili e uiga i lena mea i luga o la matou itulau Earning Your Benefits.
Manaomia se fesoasoani tau tupe i aso nei?
Fa'afeso'ota'i le ofisa o Auaunaga mo Aiga ma Nuu mo fa'amatalaga auala e talosaga ai mo Medicaid.
asiasi i le Le upegatafa'ilagi a le Social Security Administration e aoao e uiga i le talosaga mo Fa'amanuiaga mo le Puipuiga ole Soifua Maloloina.
I luga o lenei itulau:
- O le a le Tausiga Tumau?
- Totogi mo Tausiga Umi
- Mauaina Tausiga Umi
- Tausia o e Pele
- Tumau i le Soifua Maloloina, Tumau ia Gaoioiga
- Isi Punaoa
O le a le Tausiga Tumau?
Tausiga umi, e ta'ua fo'i o 'au'aunaga ma lagolago mo taimi umi, o le tele o 'au'aunaga mo tagata ta'ito'atasi o lo'o mana'omia le fesoasoani i le olaga i aso uma po'o isi galuega fa'alesoifua maloloina. E mafai ona saunia i lou fale po'o se fa'atulagaina o tausiga fale, pei o se aiga matutua, fa'alelei auaunaga fale or nofoaga e nonofo ai fesoasoani. O nei au'aunaga ma lagolago e masani ona fesoasoani i le tele o ituaiga o gaioiga, o le olaga i aso uma, e aofia ai ae le gata i:
- Pulega o vailaʻau
- Tulaga mama a le tagata lava ia
- 'ai
- Faleuila
- Gaioiina o le mafaufau
- Fesoasoani fesoasoani
- Alu i totonu pe alu ese mai le moega
- Tino tausiga
- Faleʻeleʻele
- Fe'avea'i/ fe'avea'i
- fusi



E le o tagata uma o le a manaʻomia le fesoasoani i nei mea uma, ma o nisi e ono manaʻomia le fesoasoani i isi gaioiga.
Totogi mo Tausiga Umi
O le tausiga umi e mafai ona taugata, ma o le tele o Washingtonians e le o saunia. E masani lava, o tagata o lo'o maua ile tausiga ile fale e mana'omia le fesoasoani ile 20 itula ile vaiaso. I le averesi, e tusa ma le $33,000 le tau i le tausaga. O le averesi o tupe maua a le aiga mo tagata matutua i le setete o Uosigitone e na o le $56,000 ma le afa o Uosigitone ua lata ona litaea e leai se 401 (k), penisione, poʻo se tupe faʻapitoa a le tagata lava ia ua faʻaavanoa e totogi mo le tausiga.
E le gata i lea, o le tele o Washingtonians latou te le iloa lena mea Medicare ma Medigap e le aofia ai auaunaga tau tausiga umi (sei vagana ai tulaga e seasea tupu), ma faatoa mafai ona e agavaa mo Medicaid pe afai ua uma au tupe teu uma ma le tele o au aseta.
Mo Uosigitone e fai sao, WA Cares Fund o le a iai iina e fesoasoani. O nisi tagata o le a maua le WA Cares manuia ua lava lea e fa'atino uma ai le tausiga latou te mana'omia, ma o isi o le a mafai ona fa'aogaina a'o latou fuafua mo mana'oga umi. Mo tagata uma, o le saunia o mea tau tupe i aso nei mo ou manaʻoga mo tausiga umi e mafai ona alu mamao atu i lou filemu o le mafaufau i le lumanaʻi.
Laasaga e mafai ona e faia i le aso:
Fai lau suʻesuʻega: E tele vaega i fuafuaga mo tausiga umi, ma atonu e te manaʻo e mafaufau e faʻatutu se fa'atonuga mo le tausiga muamua e ufiufi uma mea atonu e te manaʻomia pe manaʻo ai. Ua ofoina mai e le AARP le tele o punaoa e uiga i le litaea ma fuafuaga mo tausiga umi. Faitau fautuaga mai tagata popoto ma fautua.
Talanoa i se fuafuaga tau tupe: E sili ona iloa e tagata atamamai! Fa'afeso'ota'i le National Association of Personal Planners Tupe (800-366-2732), le Asosi Fuafuaga Tupe (800-322-4237), po o le American Institute of CPA (888-999-9256) e su'e sau fuafuaga tau tupe laiseneina e lata ane ia te oe. E ono fa'atatau nisi tau.
Talanoa i lou aiga ma feso'ota'iga lagolago a le tagata lava ia: O le tatala ma lou aiga po'o le tausia lelei o fa'amaumauga e uiga i au tupe ma fa'amoemoega ae e te le'i mana'omia se tausiga e mafai ona fesoasoani e puipuia ai fa'ate'ia mulimuli ane.
Mafaufau i le faatuina o se Power of Attorney. Malosiaga o le Loia (POA) ose pepa fa'aletulafono mamana e tu'uina atu ai i se tasi le tomai e fai ai fa'ai'uga, e aofia ai mea tau tupe ma foma'i, mo oe. O se malosiaga fa'atonu lelei o le loia e mafai ona fesoasoani i lou tausi ma'i i le lumana'i ia mautinoa o lo'o fa'amalieina ou mana'oga ma fa'aaloalo. E eseese ituaiga ma mea e mafai ona fai e POA e eseese e fa'atatau i le Setete o lo'o e nofo ai, e taua la ona fai lau su'esu'ega ma maua fautuaga faaletulafono talafeagai. E mafai foi ona e setiina se POA e avea o se vaega o le tele Fa'atonuga Maualuga.
Ia faamasani i polokalame litaea ma lagolago o iai nei: Ua tuʻufaʻatasia e le US Senate Committee on Aging lenei tusi fa'amatala i le poto tau tupe mo tagata matutua Amerika ma tagata e iai manaoga faapitoa. E mafai ona avea lea ma nofoaga lelei e amata a'oa'o ai Soifua Maloloina, Fa'aletonu o le Saogalemu, Medicare ma 401 (K) fuafuaga litaea.
Maua fa'amatalaga mai le SHIBA: le Faufautua mo Inisiua Soifua Maloloina a le Setete (SHIBA) Laina Fesoasoani e tu'uina atu fesoasoani e leai se totogi i tagata o vaitausaga uma ma fesili e uiga i inisiua soifua maloloina, avanoa mo le tausiga fa'alesoifua maloloina, ma le mauaina o talavai.
Asiasi BenefitsCheckUp: BenefitsCheckUp ose 'au'aunaga fa'ainitaneti atoatoa e su'e ai feterale, setete, ma nisi fa'apitonu'u fa'alaua'itele ma fa'apitoa mo tagata matutua e 55 tausaga ma luga atu. E mafai e le BCU ona fesoasoani ia te oe e fa'afeso'ota'i i polokalame e fesoasoani i le totogiina o talavai, tausiga fa'alesoifua maloloina, mea aoga, ma isi mana'oga.


Mauaina Tausiga Umi
O le iloaina muamua po o fea e te manaʻo e maua ai lau tausiga ma po o ai e te manaʻo e maua mai ai e mafai ona fesoasoani ia te oe ma e pele ia te oe e faia ai filifiliga lelei pe a e manaʻomia. E mafai e tagata ona maua se tausiga umi ile fale po'o ile a fale tausi fale. Amata ia Iulai 2026, o le a mafai e le WA Cares Fund ona fesoasoani ia te oe e maua nei auaunaga.
O le su'eina o au'aunaga ma lagolago e mafai ona lofituina pe a amata ona e su'e. Afai e te manaʻomia se fesoasoani i le asō, e mafai ona e aapa atu i le Uosigitone State Community Living Connections e ala i la latou tuatusiite pe i le valaʻau 1-855-567-0252.
Fa'amolemole maitau: feso'ota'iga Ola i Nuu e mafai lē avatu ia te oe fa'amatalaga ile WA Cares Fund. Afai ei ai ni au fesili e uiga i le tupe, mauaina or talosaga mo penefiti, faafesootai matou!
Fale Tausi Fale
E tele ituaiga fale po'o nofoaga e mafai ai e se tagata ona nofo ma maua auaunaga tau tausiga i se nofoaga nofomau. E iai eseesega i le va oi latou:
- O nisi ua laiseneina e le Setete o Uosigitone, ae o nisi e leai.
- O nisi e saunia tausi soifua ma togafitiga faafomaʻi, ae o nisi e leai.
- O nisi e mafai ona totogi mo le faʻaaogaina o le Medicaid, ae o isi e le mafai. Medicare ma Medigap aua e aofia ai auaunaga tau tausiga umi, sei vagana ai ni tulaga e seasea tupu.
E tolu ituaiga autu o tausiga nofomau ua laiseneina e le setete.
Fale tausi ma'i/Fa'aoga
Fale tausima'i e tu'uina atu le 24-itula tausi tausima'i, tausiga o le tagata lava ia, togafitiga, pulega o mea'ai, fa'atulagaina gaoioiga, auaunaga fa'aagafesootai, potu, laupapa, ma tagamea.
O le ulufale atu i se fale tausi soifua e le faapea e tatau ona e nofo ai iina e faavavau. E mafai fo'i ona fa'aoga fale tausi soifua mo nofo pupuu. O tagata e o i fale tausi soifua mo le toe faʻaleleia poʻo se tausiga faʻapitoa mo taimi puʻupuʻu, e pei ona latou manaʻomia pe a maeʻa le falemaʻi.
Fale o Aiga Matutua
O fale o aiga matutua o fale masani o pitonuu lea e tauaveina e le aufaigaluega le matafaioi mo le saogalemu ma le soifua manuia o tagata nofoia. O se potu, mea'ai, tagamea, vaavaaiga, ma tulaga eseese o fesoasoani ma le tausiga e saunia. O nisi e tu'uina atu i lea taimi ma lea taimi le tausiga tausi ma'i. O nisi e ofoina atu le tausiga faʻapitoa mo tagata e iai faʻafitauli o le soifua maloloina o le mafaufau, faʻaletonu le atinaʻe, poʻo le faʻaleagaina. O le fale e mafai ona toʻalua i le valu tagata nofoia ma ua laiseneina e le setete.
Fale Fesoasoani Fesoasoani
O nofoaga e nonofo ai fesoasoani, o nofoaga ia i totonu o nofoaga fa'alaua'itele e fa'atino ai e le aufaigaluega le matafaioi mo le saogalemu ma le soifua manuia o tagata. Fale, mea'ai, tagamea, vaavaaiga, ma tulaga eseese o fesoasoani ma le tausiga e saunia. O nisi latou te faia le tausiga o tausi soifua. O nisi e ofoina atu le tausiga faʻapitoa mo tagata e iai faʻafitauli o le soifua maloloina o le mafaufau, faʻaletonu le atinaʻe, poʻo le faʻaleagaina. O le fale e mafai ona toafitu pe sili atu tagata nofoia ma ua laiseneina e le setete.
E lua ituaiga autu o fale e le laiseneina mo tausiga umi:
Nu'u Litaea/Nofo Tuto'atasi
O nu'u litaea ma nofoaga e nonofo tuto'atasi ai fale mo tagata matutua (e masani lava 55 pe sili atu). O lea ituaiga fale e sili ona lelei mo tagata matutua e leai ni mana'oga fa'afoma'i lavelave. E mafai ona tu'uina atu le tausiga fa'afoma'i po'o le tagata lava ia e tausima'i asiasi po'o se fesoasoani ile soifua maloloina ile fale, e masani lava mo se tau fa'aopoopo. E le faia e le aufaigaluega a le malo litaea le matafaioi lautele mo le saogalemu ma le soifua manuia o le tagata matua.
Mo le su'eina o se mafutaga litaea e lata ane ia te oe, fa'afeso'ota'i lou pitonu'u Ofisa Sinia Fa'amatalaga ma Fesoasoani.
Fa'aauau Tausiga Litaea Community
O le CCRC ose fa'alapotopotoga nofoia mo tagata matutua e ofoina atu le tele o avanoa e nonofo ai (e masani ona nofo tuto'atasi e ala ile tausiga ile fale tausi ma'i) ma tulaga eseese o auaunaga fa'afoma'i ma le tagata lava ia. Ua mamanuina CCRC e fa'afetaui mana'oga o se tagata nofomau i se tulaga masani a'o latou matutua. E masani ona feoa'i tagata i totonu o fa'alapotopotoga fa'apea pe a latou soifua maloloina ma a'o le'i mana'omia le tausiga fa'atutusa.
E tatau i tagata o le CCRC ona sainia se konekarate umi e maua ai fale, tausiga a le tagata lava ia, tausiga o fale, tausiga o fanua, ma le tausiga o tausi soifua. O lenei konekarate e masani ona aofia ai le totogi o le ulufale po'o le fa'atau mai i le fa'aopoopoina o tau o auaunaga fa'alemasina, lea e ono suia e tusa ai ma auaunaga fa'afoma'i po'o le tausiga o le tagata lava ia e mana'omia. O totogi e mafai ona eseese lautele, ma talu ai o konekarate e tumau i le olaga atoa ma e fesuisuiaʻi tau, e taua le mauaina o fautuaga tau tupe ma loia aʻo leʻi sainia.
Ina ia su'e se CCRC lata ane ia te oe, fa'afeso'ota'i lou lotoifale Ofisa Sinia Fa'amatalaga ma Fesoasoani.
Tausiga ile Fale
O le tausiga ile fale e le mo tagata uma. O le to'atele oi tatou e manana'o e nonofo i le fale ma matua i le nofoaga, tusa lava pe mana'omia se tausiga fa'aopoopo ma le lagolago. Ae o le mea moni, se suʻesuʻega AARP 2021 na maua ai e 77 pasene o tagata matutua e 50 tausaga pe sili atu foi e mananao e nonofo i o latou fale mo se taimi umi. Tala lelei – amata ia Iulai 2026, e mafai ona fesoasoani le WA Cares Fund e totogi ai auaunaga e fesoasoani ia te oe e nofo ai i lou fale!
Faʻalagolago i ou manaʻoga, e tele auʻaunaga e mafai ona e mafaufau i ai.
Ituaiga o Auaunaga | E tusa o le | Mea e Iloa | ||
Fa'afaigaluegaina o se Tagata Ta'ito'atasi | O 'au'aunaga ta'ito'atasi o lo'o fa'afaigaluegaina tagata tausi ma'i e lē o feso'ota'i ma se ofisa tausi fale. E avanoa i latou e fesoasoani i le tele o gaioiga o le olaga i aso uma e aofia ai le saunia o meaʻai, tausiga a le tagata lava ia, tausiga o fale, ma le puleaina o vailaʻau. | Ia mautinoa o loʻo e faʻafaigaluegaina le ituaiga tausi maʻi talafeagai mo ou manaʻoga. Siaki atu lenei tusiga mai le AARP e fesoasoani e iloa le eseesega ma filifili po o le a le ituaiga tausiga e ono fetaui mo oe. Afai o lo'o e fa'afaigaluegaina fa'apitoa (e le o fa'aogaina le Medicaid po'o isi polokalame fa'atupe fa'alaua'itele*), o le a nafa oe ma le usita'ia o tulafono talafeagai mo tagata faigaluega/fale faigaluega, ma e totogi lafoga talafeagai i totogi. Siaki le Family Caregiver Alliance's pepa fa'amatalaga ile fa'afaigaluegaina ole fesoasoani ile fale mo nisi faamatalaga. | ||
Fa'afaigaluegaina ose Ofisa Tausiga ile Fale | O ofisa tausi fale e fa'afaigaluegaina, toleni, totogi, vaavaaia, ma e nafa ma le tausiga e saunia e le fesoasoani latou te auina atu i lou fale. O nei lala sooupu ua laiseneina e le setete o Uosigitone. | O nei lala sooupu ua laiseneina e le setete ma fesoasoani i le faatulagaina ma le tausia o tusi. E nafa fo'i i latou ma fa'a faigaluega, fa'ate'aina ma fa'amautinoaina o lo'o fa'amalieina tulafono talafeagai o tagata faigaluega ma fa'amautu tulaga tau alamanuia. | ||
Au'aunaga Fe'au volenitia | O le tele o nu'u e leai ni polofiti e mafai ona fesoasoani e fa'afetaui tagata matutua e maualalo tupe maua ma volenitia e fesoasoani ia i latou i fe'au e pei o fa'atauga, fe'avea'i, toe fa'aleleia o fale laiti, tausiga o fanua, felauaiga, ma tausiga a le tagata lava ia. Su'e lou lotoifale Community Action Agency or Fa'amatalaga Sinia ma Fesoasoani ofisa e feso'ota'i ma se polokalame volenitia e lata ane ia te oe. | O nei polokalame e masani lava ona fa'aagaga mo tagata matutua e le mafai ona gafatia tausiga tumaoti i totonu o le fale, ae e le agavaa mo isi auaunaga lagolago, e pei ole Medicaid. | ||
Punaoa a le Atunuu | O le tele o nu'u e fa'afeiloa'i puna'oa lelei e pei o nofoaga autu mo aso matutua, au'aunaga fa'asoa ma nofoaga sinia e mafai ona fesoasoani i se tagata matua e fa'afeso'ota'i ma latou nu'u ma maua auaunaga pe a latou mana'omia. O lau Ofisa o le Eria i le lotoifale i le matua e mafai ona fesoasoani ia te oe e su'e punaoa a le nuu e lata ane ia te oe. | |||
mea'ai kiliva ile fale/ Meaai i luga o uili | O mea'ai e kiliva ile fale e maua i le toetoe lava o nu'u uma i Uosigitone ma e mafai ona avea ma alagaoa sili e fesoasoani ai ia te oe e matutua i le nofoaga. O polokalame e maua ai mea'ai e kiliva ile fale e eseese ile itulagi ma le itumalo. Fa'afeso'ota'i lau Fa'alapotopotoga a le Eria i le Toeaina or Fa'amatalaga Sinia ma Fesoasoani polokalame e fa'afeso'ota'i i au'aunaga lata ane ia te oe. | O nisi o polokalame o taumafataga a tagata lautele e avatu i le fale e fa'ata'ita'iina, o lona uiga e tatau i tagata matutua ona i lalo ifo o se fa'agata o tupe maua e agava'a ai. | ||
Tausiga Falema'i | I le fa'ai'uga o le soifua, e mafai ona fesoasoani le tausiga fa'afoma'i e tu'uina atu tausiga fa'afoma'i, mafaufau, ma le fa'aleagaga i se tagata ua oti ma lona aiga. O lo'o avanoa le aufaigaluega ile falema'i ile 24 itula ile aso e fesoasoani ile tausiga o le tagata o lo'o oti, fa'amautinoa ole ma'i e to'a lelei ma saoloto mai tiga, ma tu'uina atu fautuaga ma lagolago mo le tagata ma e pele ia i latou. Su'e tausiga falema'i lata ane ia oe iinei. | O le tausiga ile falema'i e masani lava mo na'o tagata e maua i se ma'i tigaina ma le umi ole ola ole ono masina pe itiiti ifo. |
Tausia o e Pele
O le tausiaina o se matua, leoleo, isi tagata o le aiga poʻo se uo e mafai ona matua faʻamanuiaina ma o se auala e fesoasoani ai ia i latou ia matutua i le tulaga. Ae ui i lea, o le aiga poʻo isi tausiga e leʻi totogiina e mafai foi ona faʻalavelave ma faigata. O le i ai o se fuafuaga a'o le'i mana'omia e le tagata le tausiga ma le iloa po'o fea e mafai ona maua ai e tagata tausi ma'i le fesoasoani ma le lagolago e mafai ona fesoasoani e fa'amautinoaina o le tausiga o se fa'aaafiaga matagofie faaleaiga.

Na e iloa lea amata ia Iulai 2026, WA Cares Fund e mafai ona fa'aoga i totogi tagata tausi aiga mo a latou galuega? E mafai ona fesoasoani lea i le tausiga o le tausiga ma le leiloa o totogi.
Saogalemu i totonu o le fale
O le saogalemu e tatau ona avea ma fa'amuamua maualuga pe afai o lo'o e sauni e fai sau matafaioi tausi, a le o le fesoasoani i lau pele e nofo i lo latou lava fale po'o le fa'anofoina ma oe. O tausaga taʻitasi, 1 i le 4 Amerika i luga atu o le 65 tausaga e pagatia i le pa'ū tuga, o lea e taua tele ai le puipuia o le pa'ū. O le faia o ni suiga fa'avae ile fale e mafai ona fesoasoani ile saogalemu ole latou nofoaga mo le umi. O nisi mea atonu e te manaʻo e mafaufau i ai, faaaloaloga a AARP:

- Leai se laasaga ulufale. E fa'afaigofie ai le ulufale atu i le fale mo i latou e fa'aogaina nofoa fa'ata'avalevale ma tagata savali ma fa'afaigofie ai ona ave mea fa'afoma'i, mea fa'atau, ma atopa'u i totonu. Afai e le mafai, mafaufau i se paepae, fa'ato'a atoa, po'o se si'i.
- Le potumoe fogafale muamua ma le faleta'ele, po'o se si'i. O faasitepu e ono faigata ma le saogalemu. Afai e le mafai ona e faia se potumoe/taele fogafale muamua, e mafai ona e mafaufau i se faasitepu i totonu o le fale.
- Fa'amau ta'ele ma se nofoa faleuila si'i luga. O le faia o le faleta'ele saogalemu ma faigofie ona maua o se fa'amuamua sili. E mafai foi ona fesoasoani se nofoa ta'ele. Afai e mafai, e sili ona lelei le ta'ele fa'afefe.
- Faitotoa lautele ma faletele. O fesoasoani fe'avea'i pei o nofoa fa'ata'avalevale i nisi taimi e mana'omia ai se avanoa lautele e fa'aoga ai nai lo fa'avaa faitoto'a masani, ae maise pe a e nofo i se fale tuai. Afai e laʻititi tele ou faitotoʻa, atonu e iai ni faitotoʻa e mafai ona e faʻalauteleina e fesoasoani ai i lau pele ia faʻaauau le avanoa i vaega sili ona taua o le fale (taele, umukuka, potumoe, ma isi).
- Faigofie ona fa'aoga 'au ma fa'amau faitoto'a. E sili ona faigofie le 'au o lima mo lima gugu.
- Ia manino auala savali. O faʻalavelave e mafai ona faʻateleina le lamatiaga o le pa'ū. O le aveeseina o fala togi ma le mautinoa o loʻo i ai ni auala manino i totonu o le fale e mafai ona aoga tele mo le saogalemu o lau pele.
- Faateleina moli. O vaega vaivai e mafai ona pa'u.
Amata ia Iulai 2026, Faamanuiaga o le WA Cares Fund o le a avanoa e fesoasoani i le totogiina o lenei ituaiga o suiga fale.
Lagolago mo Tausi
Afai o e fesoasoani i le tausiga o se tasi e pele ia te oe, e lē o tuua na o oe! E silia ma le 800,000 tagata o le setete o Uosigitone latou te tuuina atu le tausiga i se tagata matua o loʻo manaʻomia se fesoasoani i le olaga i aso uma.
O le tausia o oe lava e tutusa le taua ma le tausia o lau pele. E tatau ona e tuʻuina atu se malologa ma tausia oe lava ia avea oe ma au tagata sili mo i latou. O nisi nei o punaoa e fesoasoani ai i ni lagona atonu o loʻo e feagai ma mea e te ono manaʻomia:
gata i lea, le Polokalame Fesoasoani Tausi Aiga o se auaunaga e avanoa mo tausi ma'i matutua e le'i totogia o lo'o mana'omia le tausiga. E mafai e le aufaigaluega i ofisa i totonu o Uosigitone ona avatu ia te oe faamatalaga aoga ma fautuaga ma faafesootai oe i punaoa/auaunaga e fetaui ma ou manaoga. Au'aunaga e leai se totogi pe taugofie.
- E lua polokalame, Medicaid Alternative Care (MAC) ma Fesoasoani Fa'atulagaina mo Tagata Matutua (TSOA), ofo atu auaunaga e leai se totogi mo tagata matutua e le'i totogia (55 tausaga ma luga atu) o lo'o mana'omia le tausiga, po'o tagata ta'ito'atasi e leai ni tagata tausi ma'i. Fa'afeso'ota'i lou lotoifale Community Living Connections/Area Agency on Aging or Home and Community Services office.
Tumau i le Soifua Maloloina, Tumau ia Gaoioiga
E taua mo tagata o vaitausaga uma ona tausia i latou lava! O le 'ai lelei, faamalositino e le aunoa, ma le auai i gaoioiga e faaosofia ai le mafaufau e mafai ona fesoasoani ia i tatou uma le matutua, ma e ono faaitiitia ai lo tatou manaomia o le tausiga ma auaunaga mulimuli ane. Manatua, o le faia o le mea sili e na o le pau lea o le mea e taua! E oo lava i suiga laiti e mafai ona faia ai se eseesega tele.



Gaoioiga Faaletino
O gaioiga fa'aletino o se vaega taua o le soifua matua maloloina ma le puipuia o le pa'ū, ae aua le popole - e leai se tasi e mana'omia le tamo'e marathon pe a'e i le Mauga o Everest (sei vagana ua e mana'o ai)! O le mea pito sili ona taua o le faʻaauau pea o lou tino e gaoioi, lea e fesoasoani e faʻaitiitia ai tiga e fesoʻotaʻi ma maso fufusi, le faʻaaogaina ma taofia. ou ivi mafiafia ma maloloina.
E tusa ai ma le Ta'iala mo Gaoioiga Fa'aletino mo Amerika, e tatau i tagata uma ona fai 150 minute (2 ½ itula) i le vaiaso o fa'amalositino aerobic feololo le malosi, pei o le savali fa'atopetope po'o le siva vave. E sili ona lelei le fa'asalalauina o lenei mea pe a ma le tolu aso i le vaiaso. Afai e te mana'o i ni gaioioiga malosi (pei o le tamo'e), e tatau ona e tulimata'i 75 minute i le vaiaso.
Fa'atoa amata i lau malaga gaioioiga? O nisi mea e amata ai:
Savali: A National Institutes of Health su'esu'ega o tagata matutua e 40 tausaga ma matutua atu na latou faia le 8,000 la'a pe sili atu i le aso na fa'aalia ai e 51% le maualalo o le lamatiaga o le oti mai mafua'aga uma (fa'atusatusa ia i latou na faia le 4,000 pe itiiti ifo laasaga i le aso). O le galue e fa'ateleina le numera o la'asaga e te faia i aso ta'itasi e mafai ona i ai ni fa'amanuiaga taua i lou soifua maloloina umi!
Faʻaloaloa: O le pa'u o se tasi lea o mafua'aga autu o manu'a oti ma le le oti i tagata matutua. Fa'aloaloa, aemaise lava pito pito i lalo, ua maua e matua fa'aitiitia ai le pa'u i tagata matutua. E le tele se mea e alu ai, na o le sefulu minute i le aso – masalo a o lei oo i lau kofe i le taeao po o le maea ai o sau galuega po o se feau—e mafai ona fesoasoani tele.
Gaioiga fa'aletino e tele vaega: E foliga faigata lena mea, ae o lona uiga o le faia o faamalositino e aofia ai aʻoaʻoga paleni, faʻapea foʻi ma gaioiga faʻamalositino ma maso. E fa'apitoa lea mo tagata matutua e fesoasoani i le gaioiina o maso ma le paleni. O gaioiga e mafai e aofia ai faʻamalositino-mamafa e pei o pushups, pullups, squats, ma planks; eli, si'i, ma amo o se vaega o le fa'ato'aga; fai yoga; ma faamalositino e pei o le siiina o mea mamafa.
Tagata o soo se lapopoa ma tomai, e aofia ai i latou e iai fa'aletonu ma tulaga fa'alesoifua maloloina, e mafai ona manuia mai gaoioiga faaletino masani. So'o se aofa'i o gaioiga fa'aletino e fa'ateteleina ai lou fatu e mafai ona maua ai fa'amanuiaga fa'alesoifua maloloina.
Manaomia se fesoasoani e amata ai? Siaki le National Center on Health, Physical Activity and Disability's YouTube channel, Fa'aletino Fa'atasi po o le Polokalama Nofo ma Ia Fitu mo toleniga e mafai ona e faia i lou fale i le aso!
Meaai Lelei
E tusa lava pe e te gafatia tau tupe, o le mafaufau i mea e te 'ai e mafai ona fesoasoani tele i lou soifua maloloina umi. Le 2020-2025 Taiala mo Mea'ai mo Amerika e iai fautuaga mo tagata i so'o se laasaga o le olaga. E masani lava, e faʻamalosia tagata Amerika e faʻaaogaina se mamanu o meaʻai e tele fualaau aina fou ma fualaau faisua, fatu atoa, gaʻo maloloina, ma polotini paʻu.


Ua fa'aalia e su'esu'ega e o'o lava i nai suiga laiti i mea'ai e mafai ona tele ni a'afiaga. Tasi suʻesuʻega a le 182 tagata matutua fa'atasi ai ma migraines masani na iloa ai o le taumafa maualalo i le suau'u fuala'au ma maualuga i i'a ga'o e mafai ona fa'aitiitia ai le ulu o le ulu. O le isi suesuega na mulimulita'i toeitiiti atoa le 1,000 matutua matutua i luga o le lima tausaga na latou iloa ai o le taumafaina o laulaau lanu meamata e matua feso'ota'i ma le fa'agesegese o le pa'u o le mafaufau.
Puipuia lou soifua maloloina faalemafaufau ma le mafaufau
O le soifua maloloina o le mafaufau ma le mafaufau e taua tele i lou gafatia e ola tuto'atasi ma i lou tulaga maualuga o le olaga. E pei o le soifua maloloina faaletino, o nisi mea e le mafai ona tatou pulea, ae o le puleaina o le vavaeeseina o tagata, tuulafoaiina, atuatuvalega, atuatuvale, ma lagona (e ala i vailaau ma le tausiga o le tagata lava ia) e mafai ona fesoasoani e tausia lelei o tatou mafaufau.
Sili i mea uma, aua le fefe e ole atu mo se fesoasoani. O lo'o avanoa mo le fesoasoani pe afai o lo'o e mana'omia so'o se lagolago fa'alagona, aemaise lava pe afai o lo'o e manatu e fa'aleagaina oe lava pe pule i lou ola. O le Faʻasao le puleaina o le ola i le 800-273-TALK (8255) e avanoa 24 itula i le aso, 7 aso i le vaiaso.

E pei o le soifua maloloina faaletino, o mausa maloloina e fesoasoani e maua ai le mafaufau maloloina. O nisi nei o mea e mafai ona e faia e fa'ata'ita'i ai le tausiga o oe lava.
Tumau tumau: Ua fa'aalia i su'esu'ega e mafai ona manuia tagata matutua o le galulue fa'atasi. O le lagona o le tuua toʻatasi ma le faʻaesea o tagata ua maua e tuʻuina atu ai tagata i se tulaga lamatia mo maʻi fatu, maʻi tumau mama, atuatuvale, ma le mafaufau ma le faʻaitiitia o le mafaufau. Fa'ata'ita'i le tausiga lelei o le tagata lava ia e ala i le tumau ma le loto i ai o feso'ota'iga ma uo, tagata o le aiga, fa'alapotopotoga fa'alelotu, ma isi nu'u ma fa'aauau pea ona auai i mea e fiafia i ai pe su'e ni mea fou.
Aoao se tomai fou: Maimau pe ana e a'oa'o e tā kitara? lalaga? Su'isu'i? O lea ua i ai sau mafuaaga sili. E le gata i le fiafia, suesuega ua fa'aalia ai o tagata matutua matutua o lo'o fa'atinoina le fa'atonuina o le mafaufau, o gaioiga fou e sili atu le lelei o le mafaufau.
Aveese le fa'alavelave: O le fa'atiga fa'aumiumi e mafai ona i ai ni a'afiaga ogaoga o le soifua maloloina. E mafai ona suia ai le fai'ai, a'afia le manatua, fa'atuputeleina le a'afiaga o le Alzheimer po'o isi tulaga tu'uvalea, ma fa'apu'upu'u le umi o le olaga. O le fa'amamafaina o le a foliga ese mo tagata uma (o le gaioiga fa'aletino e fesoasoani tele!), Ia galue i le sailia o mea e fesoasoani tele ia te oe e malolo ai.
Maua se fesoasoani faafomai: O le atuatuvale ma isi faaletonu o lagona e mafai ona togafitia, tusa lava pe ogaoga. Afai o oe poʻo se tasi e pele ia te oe o loʻo feagai ma faʻamaoniga o le leiloa o le mafaufau poʻo se faʻafitauli o le mafaufau (lea e mafai ona aofia ai le loloto o le faʻanoanoa poʻo le faʻavauvau, le mautonu, leai se 'ai, poʻo le galo) fai se taimi e vaʻai ai i se tausi soifua maloloina. E iai leai se mea sese le ole atu mo se fesoasoani!
Fa'amatalaga atili & Punaoa
Su'e se isi mea? O la matou lisi o feso'ota'iga aoga atonu o mea ia e te mana'omia!
Komesina o Sulufaiga a le Setete o Uosigitone
Uosigitone Community Living Connections
WA Laina Fa'afitauli o le Soifua Maloloina o le Mafaufau (I le Itumalo)
WA 211 Online Database (211)
Inisetiute i luga ole Laina Faauo a Aging (800-971-0016)
National Institutes of Health Health
Pule pule e taofia le ola (1-800-273-8255)